ALLE coachees zijn (mijn) Pareltjes van Wijsheid
Wat gebeurt er met de Pareltjes van Wijsheid, onze hoogbegaafde kinderen, die zich nu door gedrag beschermen tegen (ver)oordelen?
WIJSNEUS
Een van de vooroordelen die hoogbegaafde kinderen regelmatig toebedeeld krijgen, is ‘Wijsneus’. Vaak vergezeld met een wat geërgerde toon, gefronste wenkbrauwen en ogen die boekdelen spreken (zonder te worden uitgesproken). De lichaamstaal van de boodschapper zegt genoeg om juist die signalen van ergernis en niet begrepen worden op te pikken, en er gedrag voor te zetten. Gedrag dat het kwetsbare deel beschermt dat geraakt wordt. Dat kan groot en hoorbaar gedrag zijn, maar ook klein en zacht, of nauwelijks hoorbaar. Dat laatste merken we vaak niet op. We zien het niet, hebben er geen last van en doen er dan dus ook niets mee.
INTENS VOELEN
Juist dat zachte gedrag is intens. Het blijft binnen en gaat zich daar nestelen. Soms wordt het groter en komt het er alsnog, vaak op een onverwacht en totaal, voor ons, niet relevant moment, uit. Ouders die ik begeleid, hoor ik vaak zeggen dat hun kind uit het niets ontploft, dat hij vaak zo onredelijk is terwijl dat nergens voor nodig was…
Hier wordt iets getriggerd dat onder de bekende ijsberg zit. Gedrag heeft altijd een boodschap. Het komt ergens vandaan. Als we het zachte gedrag niet herkennen, missen we de boodschap die het kind hiermee aan ons vertelt. In het niet herkennen en erkennen van het zachte gedrag wordt de overtuiging die onder het gedrag zit ‘Niemand ziet mij, begrijpt mij’ intens versterkt. Zo werkt dat nu eenmaal. Niets gaat een beetje. Alles gaat intens en 100% en meer. Het oppikken van alle signalen is heel intens en ingrijpend. Het kan verwarrend zijn waardoor je uit verbinding raakt. Met jezelf en de omgeving. En het zal de glans van een Parel niet ten goede komen. De Wijsheid, verstopt in deze Parel en pas zichtbaar als ze mogen gaan stralen, missen we dan.
BEGREPEN VOELEN
Je niet begrepen voelen is voor niemand fijn. Hoogbegaafd of niet. Het niet begrepen voelen raakt de kinderen, maar ook volwassenen, in het diepste van hun zijn. Het diep doordenkende, analytische en brede verbanden leggende brein maakt dat ‘je niet begrepen voelen’ een terugkerend thema wordt of al is, waardoor de overtuiging, onder de ijsberg, ontstaat dat er kennelijk iets mis is met je. En wat onder de ijsberg zit, zien we niet. Maar wat zich boven de ijsberg ontvouwt, zien of horen we wel. Dat noemen we gedrag.
Het eenzame gevoel dat achter het gedrag ontstaat, roept de grote, en eigenlijk nooit te beantwoorden vraag op die begint met ‘waarom’. De waarom vraag zorgt voor vertwijfeling over de vraag wie je bent. Of wie je niet mag zijn. En draagt niet bij aan een positief zelfbeeld. Het misschien eens zo vrolijke, positieve, ‘Hallo wereld, hier ben ik’ raakt uit balans en blijft vertwijfeld achter.
NET NIET
Ergens bij horen is een levensbehoefte. Een oerbehoefte las ik ergens. Van nature is de mens een groepsdier. Het samenzijn met anderen hebben we van oudsher nodig voor onze overleving. Je wordt er niet gelukkiger van als je je alleen op de wereld voelt.
In een groep leren we omgaan met sociale en relationele situaties. Daarmee bouw je je zelfbeeld op en leer je wie je bent in de relatie tot jezelf en de ander. Je psychische welbevinden wordt door en met een groep beïnvloed en bepaald. Een positieve emotie is vaak gerelateerd aan het versterken of vormen van juist die relaties.
Maar wat nu als je het gevoel hebt dat je er eigenlijk ‘net niet’ bij hoort? Een ouder van één van de kinderen die ik ooit begeleidde, vertelde mij dat ze haar hele leven al het gevoel heeft overal waar ze aansloot bij een groepje, er ‘net niet’ bij te horen. Steeds opnieuw een zoektocht naar een groepsactiviteit in de hoop het gevoel te krijgen ergens bij te horen. Hoop om bij het sportclubje te horen, want deze sport beheers je best goed. Hoop om je echt verbonden te voelen bij het koor door de gezamenlijk liefde voor muziek en een best wel redelijk goede zangstem. Hoop om in een netwerk van ondernemers verbinding te voelen, want daar ligt de gezamenlijke passie bij het ondernemerschap…
Het er ‘net niet’ bij horen gevoel was altijd aanwezig. Zacht en hard gedrag heeft bij haar jarenlang gezorgd voor nog meer eenzaamheid. Deze eenzaamheid hoor ik de kinderen die ik coach eigenlijk altijd wel noemen. Met zachte stem en intens voelend, verdrietig en niet begrijpend.
WIJSHEID
Hoe fijn is het dat we inmiddels meer weten over hoogbegaafdheid en de zijnskant met zijn karaktereigenschappen en persoonlijkheidskenmerken.
De vijf, meer dan gemiddeld en intens voorkomende eigenschappen maken deze kinderen Pareltjes van Wijsheid. Juist onder de kritische houding, de grote behoefte aan autonomie, de gevoelige, sensitieve antennes die alles opvangen, de mate van perfectionisme en het grote rechtvaardigheidsgevoel zit zoveel Wijsheid.
IK ZIE JE, HOOR JE EN GELOOF JE
Wat nu als we minder gaan (ver)oordelen, maar de woorden ‘Ik zie je, ik hoor je en ik geloof je…’ gebruiken vanuit een authentieke houding? Wat zou er dàn gebeuren met alle Wijsheid die in deze kinderen zit en nu nog onder de ijsberg blijft, beschermd door gedrag en dus niet zichtbaar?
Wat voor moois zou zich dan laten zien?
Hoeveel Wijsheid wordt er dan gedeeld?
Hoeveel liefde krijgt dan de ruimte om te worden verspreid?
Ik ben er van overtuigd dat we door het poetsen van deze Pareltjes van Wijsheid, ze nog meer gaan stralen om samen de wereld met jou en mij een beetje mooier te maken. En laten we daar nu net heel veel behoefte aan hebben. Poets je mee?
Dit artikel verscheen ook in Signaal 68 van Oudervereniging Pharos. Wil je dit blogbericht delen? Graag! Klik hiervoor op deze pfd.
